Çin, Yörüngede İlk Yakıt İkmalini Gerçekleştirdi

Çin, dünya yörüngesinde tarihi bir başarıya imza atarak, iki uydu arasında yakıt ikmali gerçekleştirdi. Bu önemli gelişme, Shijian-21 ve Shijian-25 adlı jeostatik yörüngedeki uydular arasında gerçekleşti. Resmi bir açıklama yapılmasa da, ABD merkezli uzay gözlem firması COMSPOC ve İsviçre merkezli s2a systems şirketlerinin sağladığı optik veriler, iki uydunun kenetlendiğini doğrulayan bulgular sunmaktadır.

Shijian-25, 2025 yılı Ocak ayında uzaya gönderilmişken, Shijian-21 ise 2021 yılından bu yana uzayda aktif bir şekilde görev yapmaktadır. COMSPOC’in verilerine göre, 13 Haziran itibarıyla bu iki uydu, jeosenkron yörüngede bir dizi yakın geçiş gerçekleştirmiştir. Bu tarihte, iki uydu arasındaki mesafe yaklaşık 1 kilometreye kadar düşmüş ve bu konumda yaklaşık 90 dakika boyunca sabit kalmıştır.

Aynı dönemde, ABD’ye ait USA 270 ve USA 271 isimli iki gözetleme uydusunun, Çin uydularının yanına konumlandığı gözlemlenmiştir. 30 Haziran tarihinde, s2a systems tarafından kaydedilen verilere göre, Shijian-21 ve Shijian-25, yeniden birbirine yaklaşmıştır. Gözlemler sırasında her iki uydu da ekvatorun 35.786 kilometre üzerinde yer almaktaydı.

2 Temmuz tarihinde, s2a systems şirketi, Shijian-21 ile Shijian-25’in o gün itibarıyla artık birbirinden ayırt edilemediğini duyurmuştur. Aynı gün, iki uydunun tam olarak kenetlendiği ve yakıt transferinin gerçekleştirildiği değerlendirilmiştir. Yakıt ikmali görevinin, Shijian-21’in daha önceki görevleri ile bağlantılı olduğu ifade edilmektedir. Bu uydu, 2022 yılında kullanılmayan Beidou-2 G2 uydusunu yörüngeden çıkararak mezarlık yörüngesine taşımıştı; bu manevra sırasında yüksek miktarda yakıt tüketildiği bilinmektedir.

Shijian-25’in bu görevde, Shijian-21’e yeniden yakıt sağlamış olabileceği düşünülmektedir. Yörüngede yakıt ikmali, günümüzde uzay çalışmalarında stratejik öneme sahip teknolojiler arasında yer almakta ve uydu ömrünü uzatmanın ötesinde, derin uzay görevlerinin sürdürülebilirliği için de kritik bir gereklilik olarak görülmektedir. Çin’in bu operasyonu, insansız uzay görevlerinin sınırlarını genişletirken, diğer uzay ajansları tarafından dikkatle izlenmektedir.

Öte yandan, ABD’nin de benzer bir teknolojiyi 2026 yılında denemeyi planladığı bilinmektedir. Bu tür gelişmeler, uluslararası uzay yarışında önemli bir dönüm noktası oluşturmakta ve uzay araştırmalarının geleceğinde belirleyici rol oynamaktadır.